Xử lý chất thải nguy hại

Đây là phương pháp được ưu tiên hàng đầu theo nguyên tắc kinh tế tuần hoàn, nhằm thu hồi tối đa giá trị vật chất và năng lượng từ chất thải, giảm thiểu khối lượng phải chôn lấp.

Tái chế Vật chất 

• Mục tiêu: Thu hồi các vật chất có giá trị như kim loại, dầu gốc, dung môi.
• Công nghệ áp dụng:
  • Thủy luyện: Dùng dung môi hóa học để hòa tan và tách chiết kim loại từ bảng mạch điện tử (E-waste) hoặc bùn chứa kim loại nặng (Ví dụ: Thu hồi Vàng, Bạc, Đồng).
  • Nhiệt luyện: Dùng nhiệt độ cao (ví dụ: Lò quay) để nấu chảy và tinh chế kim loại (Ví dụ: Tái chế Ắc quy chì thải, thu hồi Kẽm từ bụi lò luyện thép).
  • Tái sinh Dầu/Dung môi: Dùng chưng cất, chiết xuất dung môi, hoặc xử lý bằng Hydrogen để loại bỏ tạp chất, tái tạo Dầu gốc (Base Oil) hoặc Dung môi công nghiệp.

Thu hồi Năng lượng 

• Sử dụng chất thải có nhiệt trị cao (như dầu thải không thể tái sinh, bùn sơn, nhựa thải) làm nhiên liệu thay thế (RDF/SRF) hoặc đốt trong các lò công nghiệp có kiểm soát (nhà máy xi măng) để thu hồi năng lượng.

Áp dụng cho các loại CTNH hữu cơ, có khả năng cháy, và cần giảm thể tích triệt để.

Đốt

• Mục tiêu: Phân hủy hoàn toàn các hợp chất hữu cơ độc hại (như Dioxin, Furan, PCBs) thành khí CO2, H2O và tro xỉ. Đây là phương pháp phổ biến nhất để tiêu hủy CTNH không thể tái chế.
• Công nghệ: Sử dụng Lò đốt CTNH chuyên dụng (thường là lò quay hoặc lò tầng sôi) hoạt động ở nhiệt độ cao (>1000 độ C) và phải có hệ thống xử lý khí thải phức tạp (như lọc bụi, tháp rửa khí, hấp thụ than hoạt tính) để đảm bảo khí thải đầu ra đạt chuẩn.

Nhiệt phân

• Mục tiêu: Phân hủy vật chất hữu cơ trong môi trường yếm khí (không có Oxy) ở nhiệt độ cao.
• Ưu điểm: Phương pháp này tạo ra ít khí thải độc hại hơn đốt thông thường và thu hồi được các sản phẩm có giá trị như dầu lỏng (bio-oil), khí syngas và carbon rắn. Áp dụng cho lốp xe, nhựa thải hoặc bùn hữu cơ.

Phương pháp này tập trung vào việc biến đổi hóa học hoặc vật lý các chất vô cơ độc hại, thường là bước tiền xử lý cho các chất lỏng hoặc bùn.

Trung hòa

• Mục tiêu: Điều chỉnh pH của chất thải axit (pH < 7) hoặc bazơ (pH > 7) về mức trung tính (6.5 ≤ pH ≤ 9) để chuẩn bị cho các bước xử lý tiếp theo hoặc xả thải.

Kết tủa và Tách chiết

• Mục tiêu: Loại bỏ các ion kim loại nặng hòa tan trong dung dịch nước thải bằng cách thêm hóa chất (như NaOH, Ca(OH)2) để tạo thành các hợp chất không tan, sau đó được tách ra dưới dạng bùn.

Oxy hóa/Khử

• Mục tiêu: Biến đổi các chất độc hại về trạng thái ít độc hơn hoặc không độc (Ví dụ: Oxy hóa Cyanide độc thành Cyanate ít độc hơn).
• Công nghệ: Dùng các chất Oxy hóa mạnh như O3 (Ozone), H2O2 (Hydrogen Peroxide) hoặc KMnO4 (Potassium Permanganate).

Đông rắn/Ổn định hóa

• Mục tiêu: Cô lập các chất độc hại trong ma trận rắn (thường là xi măng, vôi, hoặc polymer) để ngăn chặn chúng hòa tan và phát tán ra môi trường. Đây là bước cuối cùng cho các chất thải vô cơ không thể tái chế trước khi chôn lấp.

Xử lý Sinh học 

• Mục tiêu: Sử dụng vi sinh vật để phân hủy các chất hữu cơ độc hại thành các sản phẩm không độc hại.
• Công nghệ:
  • Bioremediation: Áp dụng cho đất hoặc nước ngầm bị ô nhiễm.
  • Composting/Landfarming: Áp dụng cho bùn thải có nồng độ chất hữu cơ phù hợp.
  • Bể phản ứng sinh học: Xử lý nước thải công nghiệp.

Chôn lấp Kiểm soát 

• Mục tiêu: Đây là phương pháp xử lý cuối cùng cho các chất thải không thể tái chế, không thể đốt hoặc đã được ổn định hóa/đông rắn.
• Yêu cầu: Bãi chôn lấp phải được thiết kế đặc biệt (lớp lót chống thấm, hệ thống thu gom nước rỉ rác, lớp phủ bề mặt) để đảm bảo chất độc hại không phát tán ra môi trường.