Giới thiệu chung

Ngành sản xuất cà phê là một trong những lĩnh vực nông sản chủ lực của Việt Nam. Tuy nhiên, quá trình chế biến ướt – đặc biệt ở khâu rửa, tách vỏ và lên men – phát sinh lượng nước thải lớn, chứa nhiều tạp chất hữu cơ và vi sinh gây ô nhiễm môi trường nếu không được xử lý đúng cách.

Việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải sản xuất cà phê là yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo tiêu chuẩn xả thải, bảo vệ môi trường và duy trì hoạt động bền vững cho doanh nghiệp.

Đặc điểm của nước thải chế biến cà phê

Nước thải trong quá trình chế biến ướt thường phát sinh từ các công đoạn:

  • Tách vỏ quả, rửa nhớt, lên men.

  • Làm sạch sàn, thiết bị, khu chế biến.

  • Rửa thùng chứa, rửa hạt cà phê nhân.

Thành phần ô nhiễm chủ yếu:

  • Hàm lượng chất hữu cơ cao (COD, BOD5) do chứa đường, protein và chất nhầy.

  • Nồng độ TSS (chất rắn lơ lửng) lớn do vỏ và bã cà phê.

  • Độ axit cao, pH dao động từ 3.5–5.0.

  • Có thể chứa các hợp chất phenol, cafein, tanin ảnh hưởng đến vi sinh vật và môi trường nước.

Quy trình xử lý nước thải chế biến cà phê ướt

Tùy quy mô nhà máy và tiêu chuẩn xả thải, hệ thống xử lý thường được thiết kế theo các giai đoạn chính sau:

1. Xử lý cơ học

  • Song chắn rác, bể tách cặn để loại bỏ vỏ và bã cà phê.

  • Bể điều hòa giúp ổn định lưu lượng và nồng độ ô nhiễm.

2. Xử lý sinh học

  • Kỵ khí (UASB, Anaerobic Lagoon): phân hủy chất hữu cơ, giảm BOD/COD.

  • Hiếu khí (Aerotank, SBR, MBBR): xử lý triệt để các chất hữu cơ còn lại, giảm mùi hôi.

3. Xử lý hóa – lý

  • Keo tụ, tạo bông để loại bỏ phần cặn mịn và chất keo.

  • Trung hòa pH về mức đạt chuẩn.

  • Khử trùng bằng Clo hoặc UV trước khi xả ra môi trường.

4. Tái sử dụng hoặc thải bỏ

  • Nước sau xử lý đạt QCVN 40:2011/BTNMT – cột A hoặc B, tùy yêu cầu.

  • Có thể tái sử dụng cho tưới cây, rửa sàn hoặc làm nước cấp kỹ thuật.

Lợi ích khi đầu tư hệ thống xử lý nước thải cà phê

  • Đảm bảo tuân thủ quy định môi trường, tránh bị xử phạt hành chính.

  • Giảm mùi hôi, ô nhiễm nguồn nước quanh khu vực sản xuất.

  • Tái sử dụng nước, tiết kiệm chi phí vận hành.

  • Nâng cao hình ảnh doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu của đối tác xuất khẩu.

Kết luận

Nước thải chế biến cà phê ướt có mức ô nhiễm hữu cơ cao, cần được xử lý đúng quy trình kỹ thuật. Việc đầu tư hệ thống xử lý nước thải phù hợp không chỉ giúp doanh nghiệp hoạt động ổn định mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững ngành cà phê Việt Nam.